Sınır Değer Nasıl Hesaplanır

1) Hizmet İhalelerinde Sınır Değer ve Sınır Değer Katsayısı (R) Nedir?

4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesinin son fıkrasında, Kamu İhale Kurumunun, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama ölçütleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Bu hüküm çerçevesinde Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.1.2 nci maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değerin;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını İfade etmek üzere;

 

SD=">

Formülüyle hesaplanacağı; 79.1.3 maddesinde ise (79.1.2) nci maddede yer alan R değerinin her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenerek ilan edileceği; ihalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerlerinin belirlenebileceği düzenlenmiştir.

Maddede düzenlenen formül incelendiğinde R katsayısının, yaklaşık maliyet ve teklifler veri kabul edildiğinde, sınır değerin bu verilerin aritmetik ortalamasından sapmayı ifade ettiği anlaşılmaktadır. Bu çerçevede 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesinin sağlıklı uygulanmasını sağlamak üzere, kamu alımları istatistikleri kullanılarak geçmiş yıllarda gerçekleşen personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarındaki yaklaşık maliyet, ihaleye sunulan fiyat teklifleri ve sözleşme bedelleri kullanılarak aşağıdaki hizmet grupları için ortalama sapma değerleri hesaplanmış ve gerekli görülen diğer veriler de kullanılarak R katsayıları tespit edilmiştir.

 

2) Personel Çalıştırılmasına Dayalı Olmayan Hizmet Alımı İhalelerinde Sınır Değerin Tespitinde Kullanılacak R Katsayıları

   Aşağıdaki tabloda Sınır Değer Katsayısının (R) kullanımı özetlenmiştir:

 

İhalenin Konusu*	R Katsayısı
Araç Kiralama	0,84
Bilgisayar Sistemlerine Yönelik Hizmetler	0,83
Malzemeli Yemek	0,82
Mühendislik Hizmetleri	0,78
Sigorta Hizmetleri	0,80
Diğer Hizmetler	0,80

 

1) Yapim İhalelerinde Sınır Değer ve Sınır Değer Katsayısı (N) Nedir?

Kamu İhale Genel Tebliği 'nde, ihale komisyonunun tekliflere ve idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği ifade edilmektedir. Kanunun 37 'nci maddesi uyarınca geçerli teklifler tespit edildikten sonra; sınır değer hesabı yapılarak aşırı düşük teklifler belirlenecektir. Sınır değer aşağıdaki eşitlikten bulunur: 

 

Bu formülde N sınır değer katsayısıdır ve işin niteliğine göre belirlenir.

Sınır değer katsayısının N=1 ve N=1,2 durumları için sınır değere etkisini aşağıdaki örnekte inceleyelim:

Sınır değer katsayısının (N) formülde paydada yer alması; N büyüdükçe sınır değerin küçüleceği, N küçüldükçe sınır değerin büyüyeceği anlamına gelmektedir.

Sonuçlar incelendiğinde, N=1,2 olması halinde tüm geçerli tekliflerin sınır değerin üzerinde kaldığı, dolayısıyla hiçbir isteklinin aşırı düşük sorgulamasına tabi olmayacağı görülmektedir. (552.041,05 TL < Tüm Teklifler)

N=1 olması durumunda ise 4 isteklinin teklifinin sınır değerin altında kaldığı ( 9. Teklif, 8. Teklif, 7. Teklif, 6. Teklif < 662.449,26 TL ) ve aşırı düşük sorgulaması kapsamında bu isteklilerden açıklama isteneceği anlaşılmaktadır.

Örnekte, yalnız sınır değer katsayısının sınır değere etkisi araştırıldığı için belli hesap adımları atlanmıştır. Yukarıda yer almayan hesap adımları hakkında daha ayrıntılı bilgi Kamu İhale Genel Tebliği 'nden (Madde 45.1.1 ve Madde 45.2) edinilebilir.

 

2) N Sınır Değer Katsayısı, İş Gruplarına Göre Nasıl Belirlenir?

   Aşağıdaki tabloda Sınır Değer Katsayısının (N) kullanımı özetlenmiştir:

                Bilindiği gibi sınır değer eşitliğinde yer alan (N), ilgili Bakanlıklar tarafından farklı katsayılar yayınlanmadığı sürece, “Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği”nde yer alan “B-Üstyapı (Bina) İşleri”, “C-Sıhhi Tesisat ve Mekanik Tesisat İşleri”, “D-Elektrik İşleri”, “E-Elektronik ve İletişim İşleri” grubundaki yapım işleri ile bu işlerle ilgili tamamlama, onarım, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj işlerinde (1,00), diğer yapım işlerinde (1,20) olarak alınır. Burada “diğer yapım işleri” olarak ifade edilen işler esasında A-ALT YAPI İŞLERİ 'dir.

                Kamu İhale Genel Tebliği 'nde yapılan değişiklikle (23 Ağustos 2013 Resmi Gazete Sayı : 28744) “Bakanlıklar tarafından ön proje üzerinden ihalesi yapılacak olan üst yapı işleri için (0,90) 'dan küçük, (1,10) 'dan büyük olmamak kaydıyla farklı katsayılar belirlenmesi de mümkündür.” ifadesi ile N=0,9 olması da olanaklı hale gelmiştir.